"Przechodzimy w edukacji od kształcenia, które daje wiedzę, do takiego, które daje umiejętność produkowania wiedzy." (prof. Tomasz Szkudlarek)
Celem seminarium jest przygotowanie studentów do napisania pracy magisterskiej i prowadzenia badań naukowych. Oznacza to przygotowanie do: pisania prostych tekstów naukowych, poprawnej technicznie i językowo krytycznej recepcji literatury naukowej, dostrzegania i werbalizowania problemów naukowych, formułowania hipotez badawczych, umiejętność doboru materiału do badań i metod badania, doboru piśmiennictwa naukowego, stosowania statystycznej weryfikacji hipotez oraz redagowania spójnej i logicznej wypowiedzi z wykorzystaniem poprawnej i profesjonalnej terminologii.
Dodatkowym celem seminarium magisterskiego jest udoskonalenie umiejętności dyskusji naukowych prowadzonych w formie ustnej i pisemnej, z umiejętnością prezentowania wyników badań (referat, poster, publikacja naukowa).
Seminaria magisterskie wliczane są do pensum promotora według następującej zasady: 10 godzin rocznie na studenta lub do 60 godzin rocznie dla grupy 8 do 12 osób (i odpowiednio 5 godzin dla licencjatu). Oznacza to, że od października do czerwca powinienem przeznaczyć na wspólną pracę z magistrantem (plus moje prace domowe w postaci czytania i oceny dostarczonych tekstów) 10 godzin lekcyjnych (czyli 7 godzin zegarowych i 30 minut). To, jak ten czas zostanie przez każdego uczestnika seminarium wykorzystany, zależy wyłącznie od niego (od niej też!).
Oczekuję osób, które czytają całe książki naukowe, a nie tylko ich streszczenia; które traktują Internet jako inspirujące źródło własnych poszukiwań i/lub weryfikacji powszechności własnych pomysłów; które wierzą, że dziwienie się i znajdowanie rozwiązań może być ekscytujące; które czytają teksty naukowe w jakimś języku kongresowym.
Więcej na temat moich zainteresowań można przeczytać na stronie mojego jubileuszu.
semestr zimowy V rok:
Kończy się zaliczeniem na ocenę (wymagania do uzyskania zaliczenia: przeprowadzenie badań, przesłanie /przedstawienie bazy wyników surowych i złożenie części empirycznej pracy). Przed rozpoczęciem badań wymagana jest zgoda (ustna/listowna) promotora na podstawie kompletu narzędzi oraz przygotowanego ostatecznej wersji ogłoszenia rekrutacyjnego i informacji dla osób uczestniczących w badaniu. Proszę koniecznie przeczytać te dwa dokumenty przed rozpoczęciem badania. Proszę także spojrzeć na schemat badania!
Jeśli ktoś lubi dowolność zarówno w wyborze tematów jak i harmonogramie ich realizacji i nie lubi być prowadzony za rączkę i rozliczany na każdym kroku z rzeczy zbędnych – to dobrze wybrał. Liczę na samodzielność swoich studentów, cenię sobie osobiste zaangażowanie. Wychodzę z założenia, że to słuchaczom seminarium powinno zależeć na napisaniu pracy, wobec tego nie ma deadline'ów na oddawanie zadań domowych etc.
Na seminarium też nie trzeba być zawsze, jedynie po to, żeby się pokazać – przychodzić należy, jak ma się pomysł, zobowiązało się do czegoś albo gdy się potrzebuje konsultacji. Jak się przyjdzie z konkretami, z wyartykułowanymi pytaniami, to staram się być pomocny (a nawet sam wyszukuje literaturę i podsyłam – wtedy oczekuję merytorycznego odniesienia się do niej). Wolę konkretne pytania, bo inaczej czasem odpowiadam nie na temat.
Można też spokojnie pisać maile (odpowiadam najpóźniej w ciągu 3 dni). Staram się zawsze mieć czas dla magistrantów w terminie seminarium lub innym, zgodnie z umówieniem się.
Jak każdy promotor obliczeń za was nie zrobię, mogę wskazać jaki rodzaj testów statystycznych byłyby tu wskazany, a nawet pokazać jak cos samemu liczyć, ale obliczenia już należą do studentów (staram się tępić oddawanie obliczeń komuś innemu, za darmo czy za pieniądze). Po to się uczyliście statystyki, żebyście umieli się zastosować do wskazówek i rozumieć, co z tych obliczeń wynika.
Wolę dostawać części pracy na papierze lub w formie pozwalającej na komentarze (.doc czy .pdf), bo wtedy nanoszę na tekst więcej pożytecznych uwagi; wszystkie uwagi omawiam na bieżąco na seminarium.
Można to seminarium polecić osobom, które same potrafią się zmobilizować do pracy i nie potrzebują kroplówki z motywacji.
W sprawie metodologicznej i statystycznej poprawności warto przeczytać tekst Jerzego Brzezińskiego Co to znaczy, że wyniki przeprowadzonych przez psychologów badań naukowych poddawane są analizie statystycznej? oraz Piotra Francuza O niektórych praktykach badawczych, które prowadzą do gromadzenia i publikowania niewiarygodnych wyników badań naukowych. Warto poszukać szerszych informacji o wymaganiach metodologicznych i statystycznych w innych artykułach z Rocznika Psychologicznego nr 15 (3) /2012.
Proszę do podsumowywania odbytych konsultacji wykorzystywać plik Notatka po konsultacji. Oto adres mojej poczty w Instytucie Psychologii
Tematy obronionych prac magisterskich znajdują się w spisie prac magisterskich.
Mam nadzieję, że każdy uczestnik seminarium wyraża zgodę na dalsze wykorzystanie wyników prowadzonych w ramach seminarium magisterskiego badań do następnych prac naukowych prowadzonych pod moją opieką , oczywiście z uszanowaniem osobistych i majątkowych praw autorskich. Jeśli tak nie jest, proszę o informacje w tej sprawie przy oddawaniu pracy magisterskiej.
W czytaniu literatury naukowej może pomóc krótki tekst Jolanty Świętochowicz Praca z tekstem naukowym. Nie nalezy oczywiscie przesadzać: Przyczynek do zagadnienia mitu kompetencji akademickiej
Jak powinno się robić przegląd literatury pisze Eva Štrukelj w Journal of European Psychology Students.
Ciekawy jest tekst Konrada Hryniewicza "Wyszukiwanie artykułów naukowych to strata Twojego czasu" - warto uważnie przeczytać i skorzystać z narzędzi wyszukiwania literatury naukowej.
W dziesiejszych czasach sztucznej inteligencji warto w niej poszukać wsparcia. Jest wiele propozycji (i to nie jedna), ale głównie płatnych. Ja korzystam z platformy R Discovery oraz bardzo ciekawej wyszukiwarki Semantic Scholar.
Warto, pod warunkiem że czyta się także zakładkę "dyskusja". Wyważone stanowisko w sprawie korzystania z niej zawarte jest w artykule Wikipedia - pospolite ruszenie encyklopedystów Największa encyklopedia na świecie.
Pisze też ciekawie o niej Magdalena Szpunar w artykule Wikipedia - zbiorowa mądrość czy kolektywna głupota? Zawze pozostaje pytanie o wiarygodność tresci Wikipedii.
Dobre opisy podstawowych terminów psychologicznych można znaleźć w Psychology Dictionary - Psychology Terms from A to Z.
Wyszukiwarki naukowe:
Jak szukać informacji w Internecie opisane jest w Guide to Effective Searching on the Internet. Oczywiście informacje z Internetu należy sprawdzać - w artykule Evaluation Criteria for Internet Information opisuje się, jak to należy robić. Warto też przeczytać krytyczny artykuł Komunikacja naukowa w Internecie - mity i rzeczywistość.
bazy metod i procedur
inne
Źródłem
informacji o niekomercyjnych metodach może być strona badania.net.
Na tej stronie opublikowano pełne brzmienie oraz dokładny opis
walidacji kwestionariuszy, które czytelnicy badania.net mogą
za
darmo (na licencji CC) wykorzystywać w projektowanych przez siebie
badaniach.
W niektórych sytuacjach potrzebna jest formalna zgoda kierownika danej jednostki organizacyjnej na przeprowadzenie badań na jej terenie. Jest tak w przypadku wojska (decyzja Nr 78/MON z dnia 15 lutego 2008 r. w sprawie prowadzenia badan społecznych w resorcie obrony narodowej), szkoły, szpitala itp.
Warto też pamiętać o tzw. stronniczości wolontariuszy (uczestników badania naukowego). Krótka definicja problemu jest na stronie Analizy statystyczne w Metodolog.pl.Jeżeli ktoś zamierza prowadzić swoje badania za pomocą Internetu, to proszę przeczytać tekst Dominika Batorskiego i Marty Olcoń−Kubickiej Prowadzenie badań przez internet – podstawowe zagadnienia metodologiczne. Polecam też osobom zainteresowanym tekst napisany wspólnie z Tomaszem Ptaszyńskim Metodologiczne problemy zbierania danych za pośrednictwem internetu (na przykładzie normalizacji kwestionariusza KONOP).
Ciekawy jest tekst PROWADZENIE BADAŃ PRZEZ INTERNET - zawiera opis wielu miejsc na sieci, które mogą pomóc w tworzeniu ankiet internetowych.
Pełna ciekawych odnośników jest strona Qual Page, warto tam zajrzeć. Ciekawy jest zbiór Qualitative Methods Workbook GeorgeaBoeree.
Na stronie Online QDA można nauczyć się jakościowej analizy danych. Warto też zajrzeć na stronę Simply Powerful Tools for Qualitative Analysis.
Warto zajrzeć do International Journal of Multiple Research Approaches, gdzie znaleźć można wiele informacji na temat paradygmatu metod mieszanych.
Na stronie Qualitative Data Analysis Software wiele linków do programów jakościowych (z krótkimi opisami); nie jest to jedyne takie miejsce w sieci.
Ciekawe artykuły metodologiczne:
Jak przygotowywać badania jakościowe pisze Glenn A. Bowen. O zasadach respektowanych przy publikowaniu prac jakościowych piszą Robert Elliott, Constance T. Fischer i David L. Rennie. Jest też książka Judith M.Meloy na ten temat.
Warto (dla tzw. ogólnej kultury) zapoznać się z tekstem prof. Brzezińskiego POWINNOŚCI PSYCHOLOGA JAKO PROMOTORA.
Jeżeli kogoś dawno nie było na seminarium, warto zajrzeć tu.
Osoby piszące pracę proszone są o zapoznanie się z moimi formalnymi wymaganiami wobec pracy magisterskiej - Pisanie pracy magisterskiej. Od siebie dodałbym, aby unikać słów: "dedykowany" itp., "oparty o" , różnych innych kaleczących teksty akademickie i oczywiście błędów ortograficznych.
Psychologicznych słów kluczowych w wersji papierowej proszę szukać w Thesaurus of Psychological Index Terms®. Można też wykorzystać Glossary of Psychological Terms.
Kto chce pogłębić wiedzę na temat pisania prac naukowych, może też sięgnąć do pracy Mariusza Agnosiewicza Jak napisać dobry tekst. Warto też zobaczyć, jak nie pisać - o tym jest tekst Jerzego i Haliny Woyke.
Plagiat polega na przywłaszczeniu cudzych idei, metod, wyników lub określeń, które mają cechę "indywidualnej twórczości". Istnieje różnica między zapożyczeniem czy inspiracją, a plagiatem, który jest kopią. Plagiat to nie tylko kradzież, polegająca na wykorzystaniu czyjejś własności intelektualnej, ale także kłamstwo - podpisanie czyjegoś utworu swoim nazwiskiem. O prawie autorskim można przeczytać w tekście Małgorzaty Sudoł (ogólnie) oraz (w nauce) Aleksandra Wesołowskiego.
Zgodnie z zarządzeniem Nr 4/2020/2021 Rektora UAM z 7.09.2020 ustawowy obowiązek sprawdzania pisemnych prac dyplomowych przed egzaminem dyplomowym z wykorzystaniem programów antyplagiatowych jest realizowany na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przez Jednolity System Antyplagiatowy.
Najpełniejszy opis podstawowych standardów edytorskich naukowych tekstów psychologicznych w języku polskim na podstawie reguł APA znaleźć można w tej publikacji.
Opis cytowania (i redagowania, ale to mniej nas powinno interesować, gdy piszemy po polsku) zgodnie ze standardami APA zawarte jest w pliku cytowanie literatury. Jak cytować źródła cyfrowe pokazano w tej stronie. Do sprawdzania poprawności cytowania wg systemu APA można wykorzystać Citation Machine (on line), BibMe , Citation Generator lub zajrzeć na stronę NoodleBib Express, gdzie uczą, jak cytować poprawnie (po angielsku). Można też skorzystać z tej strony.
Osoby korzystające z nowego MSWorda powinny zajrzeć, jak przygotować poprawną bibliografię (w dowolnym zresztą formacie, nie tylko APA). Warto się tego nauczyć, bo pozwala uniknąć żmudnej pracy redakcyjnej. Ale nie wszyscy polecają tę funkcję MsWorda!!
Podobnie jest z robieniem spisu treści - to dotyczy dowolnej wersji MSWorda. Można też robić indeks rzeczowy, choć rzadko się to wykorzystuje w pracach magisterskich (ale warto przeczytać inne posty w tym blogu).
Warto przeczytać też tekst Joanny Czerskiej z Politechniki Gdańskiej czym są błędy formalne. Interesujący może być opis różnych form publikacji naukowych.
1.
Opis bibliograficzny pracy, pkt 14:
nazwisko, imię
autora (data
obrony). Tytuł. Praca magisterska pod kierunkiem (imię i nazwisko,
tytuł lub
stopień naukowy), Poznań:
Instytut Psychologii UAM,
liczba ogólna stron, liczba wykorzystanych pozycji
bibliograficznych,
liczba aneksów + np.
ilustracji
1.1. Przykład opisu: Nowakowska, Dorota (2007). Internet
jako źródło informacji kulturalno-turystycznej.
Praca magisterska pod
kierunkiem prof. UAM dr hab. Wandy Pindlowej,
Poznań:
Instytut Psychologii UAM, 200 s., 145 poz. bibl.,
6 aneksów +
10 tabl.
2. Napis, pkt 14: Streszczenie (ześrodkowany)
3. Tekst streszczenia w języku polskim oraz angielskim, pkt
12 (przedmiot
i cel pracy, najważniejsze elementy treści, eksponujące nowe metody
badawcze i
nowe osiągnięcia, główne tezy i najważniejsze wnioski lub
argumenty autora,
charakterystyka wykorzystanych źródeł i opracowań,
omówienie WYNIKÓW
BADAÑ z uwzględnieniem wyników liczbowych)
4. Napis, pkt 14: Słowa kluczowe (max.
5 słów
kluczowych w języku polskim oraz angielskim WERSALIKAMI, ułożonych w
porządku
alfabetycznym, oddzielanych o siebie pauzami).
Jeżeli na potrzeby pracy wykorzystuje sie jakieś istniejące już narzędzia (testy) komercyjne, magistrant musi kupić w arkusze odpowiedzi (zgłoszenie zamówienia kupna przez Instytut instrukcji i kluczy proszę zgłaszać z odpowiednim wyprzedzeniem). Studenci, który potrzebują arkusze do testów psychologicznych podczas pisania pracy muszą dostarczyć wypełnione upoważnienie. Ogólny opis, jak poszukiwać testów do pracy znajduje się na tej stronie. A na tej stronie są różne testy do użytku przez studentów.
Ciekawa inicjatywą jest strona badania.net, na której czytelnicy mogą za darmo (na licencji CC) wykorzystywać opublikowane tam metody w projektowanych przez siebie badaniach.
Jeżeli w pracy magisterskiej potrzebne jest narzędzie niekomercyjne, to konieczna jest zgoda jego autora (autorki). O zgodę tę występuje magistrant i informuje o niej promotora.
Proszę przeczytać artykuł Ewy Zalewskiej Testy psychologiczne - standardy dostępności i legalności w Polsce, Wielkiej Brytanii I USA.
Każdy przygotowany zestaw do badań powinien być poprzedzony konkretną (dostosowaną do tych badań) informacją do osób uczestniczących w badaniu.
Reasumując to co najważniejsze:
Na moim seminarium jest wszędzie tak, że ja potrzebuję WYŁĄCZNIE pracę w wersji cyfrowej (doc lub ew. pdf) i ten egzemplarz powinien być kompletny (ze wszystkimi załącznikami, w tym także plik zawierający surowe wyniki badania, w także transkrypty wywiadów itp). Inaczej mówiąc, jeśli egzemplarz Archiwum APD różni się z jakichś powodów od "pełnego", to ja oczekuję dodatkowego przysłania mi egzemplarza pracy "pełnego".
dla mnie wyniki surowe w postaci pliku *.sta lub *.sav lub *.xls. Wyników surowych oraz/lub transkryptów wywiadów itp materiałów nie należy dołączać do egzemplarza dla dziekanatu (dołączyć do mojej wersji elektronicznej). Ważna jest zgoda osób na wykorzystanie ich wywiadów w pracy - powinna to być pisemna zgoda, stanowiąca załącznik do egzemplarza pracy w formie "Wyrażam zgodę na wykorzystanie pracy magisterskiej pt. xxx przez p. XY przeprowadzonej ze mną rozmowy (wywiadu)".
UWAGA:
Załączane
oddzielnie narzędzia dotyczą wyłącznie
metod oryginalnych magistranta
- niekomercyjnych (nie kupionych). Powinna tam być opisana procedura
tworzenia narzędzia, sposoby obliczania wyników i
ich
interpretacji oraz samo narzędzie. Narzędzi komercyjnych nie
zamieszczamy w pracy (nawet
jako
załączników).
Pierwsza strona
spisu narzędzi powinna być opatrzona
podpisem promotora.
© Jacek W. Paluchowski listopad 2023
©