Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu
WydziaÅ‚ Psychologii i Kognitywistyki 
MateriaÅ‚y dla studentów

Kwestionariusz objawowy nadmiernego obciążania się pracą (KONOP)

Pracoholizm, czyli uzależnienie od pracy, jest zachowaniem autodestrukcyjnym, definiowanym jako ostre zaburzenie równowagi miÄ™dzy pracÄ… i innymi ważnymi obszarami życia. Pracoholicy, w odróżnieniu od ludzi niezaburzonych, nie potrafiÄ… postawić granicy miÄ™dzy pracÄ… a życiem prywatnym. Różni ich od nich również podejÅ›cie do Å›wiata, rodziny, przyjacióÅ‚, zainteresowaÅ„ pozazawodowych i odpoczynku. Ponadto żywiÄ… zÅ‚udne przekonanie o swojej wyjÄ…tkowoÅ›ci i niemożnoÅ›ci zastÄ…pienia. JednoczeÅ›nie nie odczuwajÄ… radoÅ›ci z pracy, przestajÄ… siÄ™ rozwijać i stajÄ… siÄ™ mniej kreatywni. Z drugiej strony pracoholizm to jedyne uzależnienie, o którym dotkniÄ™ci nim ludzie gotowi sÄ… Å›miaÅ‚o napisać w curriculum vitae. Także pracodawcy szukajÄ…c nowych kadr niedwuznacznie dajÄ… do zrozumienia, że chodzi im o pracoholików. NazywajÄ… to „caÅ‚kowitym zaangażowaniem”, „dyspozycyjnoÅ›ciÄ…”, „akceptacjÄ… elastycznych godzin pracy” lub „ponadprzeciÄ™tnÄ… wewnÄ™trznÄ… motywacjÄ…”. Wizerunek czÅ‚owieka aktywnego, ciÄ…gle zajÄ™tego i zapracowanego, nie majÄ…cego czasu na nic innego poza pracÄ… jest atrakcyjny spoÅ‚ecznie, bo wskazuje na czÅ‚owieka sukcesu. Mieć dużo zajęć i obowiÄ…zków oznacza, że jest siÄ™ dobrym, że jest siÄ™ „na topie”, a dużo wolnego czasu majÄ… jedynie nieudacznicy, na których na rynku pracy nie ma zapotrzebowania. Z tych powodów coraz częściej spotykamy osoby, które sÄ… tak pochÅ‚oniÄ™te swojÄ… pracÄ… zawodowÄ…, że nie znajdujÄ… czasu dla rodziny, na sen i odpoczynek czy też na kontynuacjÄ™ swoich dotychczasowych zainteresowaÅ„. Powodów takiej sytuacji może być wiele, nie każdy bowiem, kto ciężko i dÅ‚ugo pracuje jest pracoholikiem. Co wiÄ™cej – nie każdy pracoholik dużo pracuje!

Tutaj można pobrać arkusz testowy KONOP.

W celu otrzymania klucza odpowiedzi i/lub dodatkowych informacji, prosimy kontaktować siÄ™ z prof. WÅ‚adysÅ‚awem Jackiem Paluchowskim.

Badaczy, którzy chcieliby korzystać z kwestionariusza, bardzo prosimy o informacjÄ™ zwrotnÄ… o wynikach swoich badaÅ„ i publikacjach.

Kwestionariusz KONOP to narzÄ™dzie sÅ‚użące do badania nadmiernego obciążania siÄ™ pracÄ…. TreÅ›ciowo jego pozycje obejmujÄ… zarówno przyczyny, czynniki ryzyka jak i potencjalne skutki tego zjawiska. 

Prace koncepcyjnie oraz empiryczne dotyczÄ…ce Kwestionariusza Obciążenia PracÄ…  zostaÅ‚y zrealizowane w ramach grantu KBN nr 1 H01F 087 27. TrwaÅ‚y one od listopada 2004 do października 2007 roku. W badaniach wziÄ™li udziaÅ‚ pracownicy Instytutu Psychologii UAM w Poznaniu oraz Instytutu Psychologii Uniwersytetu WrocÅ‚awskiego. Pomagali w nich także studenci IP UAM w Poznaniu, IP UW we WrocÅ‚awiu oraz SWPS w Warszawie, uczestnicy seminariów fakultatywnych i magisterskich w latach 2004-2007.

Ostateczna wersja kwestionariusza jest efektem badaÅ„ prowadzonych w latach 2007-2013  (Hornowska, Paluchowski, 2007, 2013; Paluchowski, Hornowska, 2013).

W skÅ‚ad narzÄ™dzia wchodzi 65 twierdzeÅ„. OdwoÅ‚ujÄ…c siÄ™ do wyników analizy czynnikowej i biorÄ…c pod uwagÄ™ treść poszczególnych pozycji zaproponowano nastÄ™pujÄ…ce cztery skale Kwestionariusza Objawowego Nadmiernego Obciążania siÄ™ PracÄ… :

1) Utrata Kontroli nad PracÄ… - UKP 

2) Perfekcjonistyczny Styl Pracy - PSP 

3) Ogólne PoglÄ…dy na PracÄ™ - OPP 

4) Spostrzegana Opresyjność Organizacji – SOO 

Tutaj przedstawiono Å›rednie i odchylenia standardowe dla poszczególnych skal kwestionariusza w grupach wyÅ‚onionych ze wzglÄ™du na podstawowe statystyki demograficzne (pÅ‚eć, wyksztaÅ‚cenie oraz wiek). W przypadku wieku, kierujÄ…c siÄ™ kryterium specyfiki faz rozwojowych, wyÅ‚oniono dwie grupy osób: osoby w fazie wczesnej dorosÅ‚oÅ›ci (do 34 roku życia) oraz osoby w fazie Å›redniej i późnej dorosÅ‚oÅ›ci (powyżej 35 roku życia). Z punktu widzenia realizacji zadaÅ„ zawodowych to pomiÄ™dzy tymi dwiema grupami można zauważyć najwiÄ™kszÄ… różnicÄ™ rozwojowÄ…. W grupie osób do 34 roku życia dominuje nastawienie na ksztaÅ‚towanie wÅ‚asnej kariery zawodowej oraz zdobywanie kompetencji zawodowych, zaÅ› w grupie starszej nastawienie na zarzÄ…dzanie wÅ‚asnÄ… karierÄ…. W tabeli tej przedstawiono także wartoÅ›ci testu istotnoÅ›ci różnic miÄ™dzy Å›rednimi w wyÅ‚onionych grupach. Tutaj przedstawiono wspóÅ‚czynniki mocy dyskryminacyjnej dla poszczególnych skal kwestionariusza. Tutaj można zapoznać siÄ™ ze wspóÅ‚czynnikami homogenicznoÅ›ci wyÅ‚onionych skal. Analiza ta sÅ‚użyÅ‚a okreÅ›leniu ostatecznej rzetelnoÅ›ci skal. Tabela z normami dotyczÄ…cymi caÅ‚ej badanej próby znajduje siÄ™ tutaj.

Więcej o wynikach badań nad Kwestionariuszem objawowym nadmiernego obciążania się pracą można znaleźć w poniższych publikacjach:

• Hornowska, E., & Paluchowski, W. J. (2007). Praca – skrywana obsesja. Wyniki badaÅ„ nad zjawiskiem pracoholizmu. PoznaÅ„: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
  
• Hornowska, E., Paluchowski, W. J. (2013). Refinement and further validation of the Working Excessively Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(3), 31–52.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E. (2013). The Working Excessively Questionnaire (WEQ) – theoretical background. Polish Journal of Applied Psychology, 11(3), 7–30.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2013). Adaptive or maladaptive perfectionism? Analyzing correlates of the PWSS  scale of the Working Excessively Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 31-52.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2013). Causes and consequences of lack of control over work - analyzing  correlates of the LCWS scale of the Working Excessively Questionnaire  (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 7-30. 
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2014). Czy praca szkodzi? Wyniki badaÅ„ nad kwestionariuszem nadmiernego obciążania siÄ™ pracÄ…. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2014). Can Work Be Detrimental? The Working Excessively Questionnaire (WEQ): The Development and Validation. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E. (2013). The Working Excessively Questionnaire (WEQ) – theoretical background. Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 7-30. 
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E. (2013). Refinement and Further Validation of the Working Excessively Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(3), 31-52.  
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2013). Causes and consequences of lack of control over work – analyzing correlates of the LCWS of the Working Excessively Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 53-72. 
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., HaÅ‚adziÅ„ski, P., Kaczmarek, L. (2013). Adaptive or maladaptive perfectionism? The analysis of correlates of the PWSS of the Working Excessively Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 31-49.
  
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., Kaczmarek, L., HaÅ‚adziÅ„ski, P. (2013). Analyzing correlates of the POOS scale of the Working Excessively  Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 61-80.
• Paluchowski, W. J., Hornowska, E., Kaczmarek, L., HaÅ‚adziÅ„ski, P. (2013). Analyzing correlates of the GBWS scale of the Working  Excessively  Questionnaire (WEQ). Polish Journal of Applied Psychology, 11(4), 51-66.